گنجینه‌های هنر در گنج‌نامه

یکشنبه و دوشنبه، شانزدهم و هفدهم  اردیبهشت، دهکده فرهنگی، تفریحی و توریستی گنجنامه واقع در دل صخره‌های رشته‌کوه الوند و در فاصله پنج کیلومتری غرب همدان، محل برگزاری کارگاه‌های آموزشی پویانمایی تلویزیونی بود که با استقبال باشکوه شرکت‌کنندگان روبه‌رو شد.

در نوبت اول و از ساعت 9 تا 10:30 دقیقه، در سالن یک، کارگاه «نقاشی دیجیتال» با ارائه داوود مقدمی برگزار شد؛ همزمان در سالن 2 نیز کارگاه «موشن گرافیک، اصول، کاربردها و رسانه‌های نوین» با ارائه ایمان یاری، سعید زارع و مجید یوسف زاده برگزار و کارگاه سوم نیز با موضوع «تولید انبوه و اهمیت پیش‌تولید در پویانمایی» با اجرای دکتر ناصر گل محمدی، سعید توکلیان و محمدرضا کریمی صارمی میزبان علاقه‌مندان به حوزه پویانمایی تلویزیونی بود.

در نوبت دوم و از ساعت 11تا 12:30 کارگاه‌های «پویانمایی دانشجویی، نماد خلاقیت و نوآوری» با ارائه محمدعلی صفورا، سعید توکلیان و سمیه کاظم بیگی در سالن شماره یک برگزار شد. سالن شماره دو نیز با کارگاه آموزشی «فیلمنامه نویسی برای پویانمایی» با ارائه محمد گذرآبادی و سالن شماره سه با کارگاه «Cinema4D و موشن گرافیک» با اجرای بهزاد رجبی پور میزبان علاقه‌مندان به حوزه پویانمایی بود.

در نوبت عصر و از ساعت 16 تا 18 نیز کارگاه «آسیب‌شناسی و نقد آثار نمایشی، پویانمایی کوتاه، نیمه بلند و بلند» با اجرای حسین ساری، گلپایگانی و خانم کشکولی نیا برگزار شد. در سالن شماره دو، کارگاه «تحلیل فرم و محتوا در پویانمایی» با اجرای محمدعلی صفورا و در سالن سه نیز کارگاه «پویانمایی برای کودکان، بایسته‌ها و رویکردهای محتوایی» با اجرای محمد سرشار و سمیه کاظم بیگی پذیرای مخاطبان این حوزه جذاب تلویزیونی بود.

دست‌آخر نیز و از ساعت 22 تا 22:30 و در استودیو «گنبد کبود» هتل باباطاهر، کارگاه «بررسی روند تولید پویانمایی» برگزار شد.

در روز هفدهم اردیبهشت  و در سالن شماره یک دهکده فرهنگی، تفریحی و توریستی گنجنامه، کارگاه‌های «پویانمایی، فرهنگ و گفتمان انقلاب اسلامی» با اجرای بخشی زاده، محمد سرشار، اسماعیل شرعی، رضا بهنام راد و مرتضی شمسی برگزار شد. همزمان در سالن شماره دو، کارگاه «اقتباس از منابع ادبی ایرانی معاصر و کهن برای پویانمایی» توسط میرکیانی و حمیدرضا حافظی و در سالن شماره سه نیز کارگاه «پویانمایی ایران، افق‌های نو» با اجرای مهدی خرمیان، تورج علوی، محمدمهدی خداکرمی، مهدی شاد، حبیب حیدری و سید محمود صائمین برگزار شد.

صفحات پیش‌رو گزارش‌های کوتاهی از این جلسات است که طبیعتاً تأثیر عمیق و مهمی بر حاضران و شرکت کنندگان در این جلسات داشت.

 معرفی نرم افزار قوی

 آسان و سریع

 Cinema4d و موشن گرافیک

مدرس: بهزاد رجبی پور

کارگاه سینمای چهاربعدی و موشن گرافیک کمی با دیگر کارگاه ها متفاوت بود. شرکت کنندگان این کارگاه به صورت عملی و با نمایش در مانیتور موجود با نرم افزار سینمای چهاربعدی آشنا ‌شدند. این نرم افزار به اعتقاد بهزاد رجبی پور که مدرس این کارگاه بود نرم افزاری ساده سریع و قوی برای ساخت گرافیک متحرک یا همان موشن گرافیک است که شرکت های سازنده پویانمایی بزرگ دنیا از آن بهره می‌برند. رجبی‌پور با این نرم اقزار کار بسیار کار گرده و بسته‌های گرافیکی متعددی برای شبکه های یک، دو، قرآن، هیسپان تی وی و بخش‌های مختلف خبری تولید کرده است. این نرم افزار که حدود 12 سال است که در دنیا متداول شده است. رجبی‌پور در این کارگاه درباره آشنایی با ابزارهای دیجیتال مناسب برای گرافیک کتحرک با شرکت کنندگان این کارگاه صحبت کرد و قابلیت های نرم افزار سینمای چهاربعدی را به صورت عملی برای آن ها به نمایش گذاشت. روش های لایه سازی در این نرم افزار ،ابزارهای برش و متحرک سازی، امکانات تحرک بخشی به طرح ها و... به صورت عملی در این کارگاه آموزش داده شد که اگر شرکت کننده‌ای با این نرم افزار قبلا کار کرده بود می‌توانست با فوت و فن کار با این نرم افزار به خوبی آشنا شود. برخی از شرکت کنندگان پس از پایان کارگاه سوال های اختصاصی از بهزادی داشتند و او با سعه صدر به همه آن‌ها پاسخ گفت. پرسش‌ها بیشتر به موشن گرافیک‌های خبری اختصاص داشت که رجبی‌پور در مواقعی چون انتخابات و ارائه خبرهایی از درگیری‌های منطقه‌ای یا ارائه اخبار هواشناسی از آن‌ها بهره‌می‌برد.

 اهمیت تأسیس رشته  موشن گرافیک

موشن گرافیک، اصول، کاربردها و رسانه‌های نوین

مدرسان: ایمان یاری، سعید زارع و مجید یوسف زاده

شاید اغراق نباشد اگر بگوییم که این کارگاه به دلیل اینکه درباره آموزش موشن گرافیک، اصول، کاربردها و رسانه‌های نوین برگزار شد، سئوالات زیادی را در ذهن علاقه‌مندان به این موضوع به‌ویژه رسانه‌های نوین ایجاد کرد و فضای کلی جلسه، علاوه بر ارائه آخرین دستاوردهای علمی روز دنیا، به پرسش و پاسخ میان شرکت‌کنندگان و سخنرانان گذشت.

کارگاه آموزشی موشن گرافیک، اصول، کاربردها و رسانه‌های نوین این هدف را دنبال می‌کرد که علاقه‌مندان به حوزه موشن گرافیک شاید  از مسائل روز دور باشند.  بیشتر با اطلاعات این حوزه آشنا شوند و باید امیدوار بود که در این زمان فشرده، این اتفاق مهم بیفتد.

اساتید حاضر در این کارگاه تأکید کردند: هنر موشن گرافیک، نوپاست و در کشور به لحاظ آکادمیک، خلأهای زیادی در این باره داریم و با همت اساتید و بزرگوارانی مثل شهاب اسفندیاری رئیس دانشگاه صداوسیما و ناصر گل محمدی، رشته موشن گرافیک خیلی جدی‌تر مورد  بررسی قرار گیرد و مواد درسی آن طراحی و به یک رشته آکادمیک تبدیل شود.

آنها گفتند: اگر بخواهیم رشته‌ای در کشور جا بیفتد، لازم است که حتماً در دانشگاه تأسیس شود و برای اینکه رشته موشن گرافیک در ایران قدرتمند شود و نیازهای داخلی رسانه را جوابگو باشد، لازم است که همه تجربیات داخلی به دست آمده در این رشته در دانشگاه تدریس شود. به گفته این اساتید موشن گرافیک، بخش هنرهای دیجیتال دانشگاه صداوسیما، چنین امکاناتی را دارد ولی باید به‌صورت اختصاصی، رشته موشن گرافیک متحرک در دانشگاه صداوسیما به‌عنوان یک رشته مستقل، تأسیس شود.

در این نشست یک ساعت و نیمه، معرفی و تمایز میان هنرهایی که با همدیگر همپوشانی دارند مانند پویانمایی، سینما، جلوه‌های بصری و موشن گرافیک بررسی شد و در نتیجه با توجه به جو حاکم بر سالن، ارائه‌دهندگان تصمیم گرفتند تا اطلاع‌رسانی واضحی در این باره انجام گیرد و مشخص شود که چالش و مشکل اصلی کجاست و وقتی که می‌خواهیم کاری را سفارش بدهیم، چطور بفهمیم پویانمایی، گرافیک متحرک و یا جلوه‌های بصری VFX است و سعی شد تا این نقطه، پررنگ‌تر شود و اطلاعات علاقه‌مندان افزایش پیدا کند.

در این نشست صمیمانه، که هدف آن ارائه آخرین دستاوردها و فعالیت‌های فنی موشن گرافیک بود و بر همین اساس، جوانان علاقه‌مند نیز از آن استقبال شایانی کرده بودند، بیشترین سئوالات، حول محور فعالیت موشن گرافیک در رسانه‌های نوین و اهمیت آن متمرکز شده بود.

 خلاقیت، ایده و نگاه وسیع 

برای طراحی پویانمایی

نقاشی دیجیتال

مدرس:   داوود مقدمی

کارگاه آموزشی نقاشی دیجیتال به مدت یک ساعت و نیم و با اجرای داوود مقدمی، متولد سال 55 و اهل قزوین اجرا شد. در این کارگاه که برخی از مدیران کل مراکز و علاقه‌مندان به صنعت پویانمایی حضور داشتند، مقدمی به آموزش نقاشی دیجیتال با استفاده از نرم‌افزار فتوشاپ پرداخت و درباره ویژگی‌های استفاده از فناوری‌های روز دنیا در زمینه پویانمایی گفت. این هنرمند جوان کشورمان، استقبال از این کارگاه را بی‌نظیر توصیف کرد و گفت: در این کارگاه در رابطه با فکر و ایده قبل از فیلمنامه بحث شد که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و سئوالات متعددی نیز در این زمینه مطرح کردند. مقدمی با بیان اینکه معمولاً در ایران، بعد از نگارش فیلمنامه بر روی ایده‌ها کار می‌کنند، یعنی درست زمانی که 50 درصد از پروژه، فکر و ایده را ایجاد کرده‌اند و در آن لحظه همه دست‌ها برای طراحی، بسته می‌شود خاطرنشان کرد: قبل از اینکه فیلمنامه نوشته شود، از همان لحظات آغازین، هنرمند باید با خلاقیت، ایده و نگاهی وسیع، پروژه را شروع کند و اثرات این خلاقیت را می‌توان در رنگ، فرم و همه سطوح، بسیار راحت‌تر، وسیع‌تر و با خلاقیت بیشتری دید.

این هنرمند جوان کشورمان ابراز امیدواری کرد که این اتفاق، در آثار تولیدی جدید بیفتد و صددرصد هم این اتفاق خواهد افتاد چراکه فقط جای شخصیت و کاربر عوض می‌شود. به‌عنوان مثال، طرح و یا ایده داستانی و تاریخی در رابطه با انقلاب اسلامی و شاهنامه، قبل از فیلمنامه شروع می‌شود و کانسپت آرتیس‌ها(طراح کاراکتر و محیط) این فضا را ایجاد و یک سری کار انجام می‌دهند و فضا را طراحی می‌کنند و بعد فیلمنامه از روی این شخصیت‌ها نوشته می‌شود.

مقدمی معتقد بود که تصویرساز، مجموعه‌ای را با شخصیت و فراخور اقلیم طراحی می‌کند که این خوراک به نویسنده کمک می‌کند تا بهتر بنویسد و خلاقیت را در نوشته‌هایش لحاظ کند.

 نادیده گرفتن اهمیت پیش‌تولید در آثار هنری

تولید انبوه و اهمیت پیش‌تولید در پویانمایی

مدرسان: ناصر گل محمدی، سعید توکلیان و محمدرضا کریمی صارمی

در سومین سالن دهکده فرهنگی، تفریحی و توریستی گنجنامه، کارگاه آموزشی «تولید انبوه و اهمیت پیش‌تولید در پویانمایی» با ارائه ناصر گل محمدی، سعید توکلیان و محمدرضا کریمی صارمی برگزار شد. ناصر گل محمدی، در این نشست دوستانه بر اهمیت پیش‌تولید در آثار بلند و نیاز فیلم‌سازان برای شناخت این حوزه تأکید کرد و گفت: در این نشست صمیمانه که با حضور پرشور علاقه‌مندان به صنعت پویانمایی برگزار شد، مشکلاتی که در داوری آثار مشاهده شد را گوشزد کردیم و احساس ما بر این بود که یک مقدار شناخت در مورد مراحل پیش‌تولید واهمیت آن، که مراحل ارزان‌قیمتی در کار است، وجود دارد ولی در برخی مواقع، دوستان متأسفانه از آن غفلت می‌کنند، چراکه آثار پویانمایی، از آن دسته از تولیداتی است که به دلیل هزینه‌های سنگین، نمی‌شود آن‌ها را ترمیم و اصلاح کرد.  در این نشست‌ها باید بر حساسیت‌ها و دغدغه‌های فیلمسازان تأکید شود چراکه پویانمایی، یک دانش، سواد و مهارت است که باید یاد گرفته شود و بر اساس این دانش و مهارت‌ها، استودیوها، طراحی شوند. گل محمدی پیشنهاد کرد که فیلمسازان پس از تصویب اثر هنری‌شان، با طمأنینه و دقت بیشتری کارهایشان را تولید کنند و به مراحل پیش‌تولید اهمیت بدهند تا آثارشان صدمه نبیند.

 از کودکی باید خلاقیت آموخت نه طراحی

پویانمایی دانشجویی نماد خلاقیت و نوآوری

مدرسان: دکتر محمدعلی صفورا، سعید توکلیان و سمیه کاظم بیگی

در این کارگاه دکتر محمدعلی صفورا، سعید توکلیان و سمیه کاظم بیگی درباره ارتباط پویانمایی دانشجویی با  این جشنواره و برگزاری این کارگاه سخن گفتند. دکتر صفورا، دانشجوی پویانمایی را به عنوان کسی که تولید پویانمایی را به عنوان کار تخصصی اش برگزیده دانست و توجه به ساختار، اجزاء ، رسانه و گروه مخاطبان را در ساخت یک اثر جذاب ضروری خواند. او گفت که مخاطب تلویزیونی با مخاطب یک اثر تک قسمتی دانشجویی متفاوت است و آنچه در تولید پویانمایی تک قسمتی یا یک فیلم کوتاه انیمیشن اهمیت دارد موضوع خلاقیت است. او به دانشجویان این رشته توصیه کرد برای یافتن طرحی ناب و دست اول از پنج طرحی که در وهله اول به ذهنشان می‌رسد بگذرند چراکه ممکن است به ذهن خیلی ها برسد و بعد به طرحی تازه و ناب بیندیشند. به اعتقاد او همانطور که اثر انگشت همه انسان‌ها با هم فرق می‌کند اثر هنری هر کس باید منحصر به خود او و خاص او باشد. دکتر صفورا بر این مبنا عنصر زبان بیان را در ارائه اثر هنری و پویانمایی مهم توصیف کرد.

سعید توکلیان درباره الزامات زمینه سازی برای پرورش نیروهای خلاق از سنین کودکی سخن گفت. او معتقد بود در کشور ما از کودکی به جای زیبایی شناسی و خلاقیت به بچه ها طراحی وشناخت رنگ آموزش داده می‌شود و همین امر باعث می شود دانشجویان ما در مراحل آموزش در زمینه خلاقیت و زیبایی شناسی با مشکل مواجه شوند. توکلیان در مراسم افتتاحیه نیز از مسئولان سازمان درخواست کرده بود تا استودیوهای مرکز همدان را دوباره راه‌اندازی کنند و با حمایت ویژه از دانشجویان و انیمیشن‌سازان جوان این مرزوبوم گام مهمی در نهضت پویانمایی و تداوم آن بردارند.

سمیه کاظم بیگی از دیگر مدرسان کارگاه بود که در زمینه گروه بندی مخاطبان پویانمایی و لزوم توحه به گروه سنی آن ها سخن گفت. کاظم بیگی معتقد بود سن مخاطب باید طبقه‌ بندی شوند چراکه امروز مخاطب پویانمایی فقط کودکان نیستند و از سنین خردسالی تا بزرگسالی ممکن است مخاطب این قالب برنامه سازی باشند. او در پاسخ به شرکت کننده‌ای در خصوص برخورد سلیقه ای با انیمیشن سازان گفت: گرچه این کارگاه‌ها الگوهای مثبت را برای دانشجویان بازنمایی کرد و امید آفرید اما بازنگری در روش‌های تولید آثار سفارشی نیز الزامی است و باید در این زمینه کار کرد.

 رویاهایتان را جدی بگیرید

فیلم نامه نویسی برای پویانمایی

مدرس: محمد گذرآبادی

محمد گذرآبادی در این کارگاه روش استاندارد فیلمنامه نویسی از مرحله ایده تا ارائه فیلمنامه کامل را تدریس کرد. او نقطه ضعف بسیاری از آثار نمایشی و پویانمایی را ضعف فیلمنامه نویسی دانست و  روش استاندارد فیلمنامه نویسی را راهی برای گریز از این مشکل عنوان کرد. او گفت: این روش راهی مطمئن برای فیلمنامه نویس است که او را  به هدفش می‌رساند. این کار انگیزه علاقه مندان را به فیلمنامه نویسی بالا می‌برد و پس از آنکه انگیزه بالا رفت و فیلمنامه نویس وارد کار شد می‌تواند روش های کار خود را درپیش بگیرد.  منابع طرح یکی از موضوعاتی بود که گذرآبادی به آن پرداخت منابعی چون زندگی شخصی، دیده ها و شنیده ها، اقتباس، تاریخ و  تخیل.  او معتقد بود برای تخیل باید زمانی اندیشید مانند ساعتی پیش از بیداری کامل یا کمی قبل از خواب. او گفت که شاید طرحی از رویایی که یک نفر در خواب دیده است جرقه بزند. پس کسانی که رویاهای جذاب می‌بینند می‌توانند از آن ایده بگیرند.   اما آنچه این فیلم نامه نویس بر آن تأکید داشت این بود که هیچگاه طرح اولیه یا همان ایده خام را نباید با کسی درمیان گذاشت چراکه ممکن است به  نظر کسی فاقد ارزش باشد اما صاحب طرح بتواند کم کم آن را پخته کند و به یک طرح کامل برسد.  گذرآبادی تهیه خلاصه ای دو خطی از طرح را روشی متداول میان فیلمنامه نویسان دانست و گفت: به این مهارت، مهارت نقل شفاهی داستان گفته می‌شود که به صرفه جویی در وقت تهیه کننده یا سفارش دهنده کمک می‌کند. چون آنها فرصت شنیدن داستانی طولانی را ندارند و نقل شفاهی خلاصه اصل موضوع به آنها کمک می‌کنند راحت‌تر تصمیم بگیرند. بخشی از اینکار به ارائه طرحی دوخطی و در حدود 25تا35 کلمه اختصاص دارد که اصطلاحا به آن Log Line می‌گویند. این طرح دو خطی اگر بتواند نظر مخاطب را جلب کند می توان به توفیق فیلمنامه امید بست و اگر همین خلاصه نتواند مخطب را تا آخر داستان نگه دارد نوشتن آن بیهوده است. از دیدگاه گذرآبادی مرحله بعدی برای فیلمنامه نویسی ارائه پیش فرض بودو این مرحله قبل از نوشتن سیناپس است و یکی دیگر از گام های مهم فیلمنامه نویسی استاندارد است. پس از پایان این مرحله فیلمنامه نویسی وارد مراحل تخصصی تر می شود که زمان، به  گذر آبادی مجال پرداختن به آن ها را نداد.

رده بندی سنی آغازی برای تامین محتوای مناسب

پویانمایی برای کودکان، بایسته ها و رویکردهای محتوایی

مدرسان: محمد سرشار و سمیه کاظم بیگی

در در ابتدای این کمیسیون سمیه کاظم بیگی با اشاره به اهمیت جمع آوری اطلاعات پیرامون بازخوردهای مخاطب خردسال و کودک از آنچه بر صفحه تلویزیون می بیند گفت: ما براساس بازخوردهایی که از مخاطبانمان دریافت کردیم این مسیر را در دو بخش کودکان و والدینشان هدایت کردیم و توانستیم به یک نگرش مشخص دست یافته بایسته‌هایی را ترسیم کنیم. بدیهی است که قالب های قدیمی تامین کننده خواسته های بچه ها نیستند و آنها وارد دنیایی شده اند که مبتنی بر رده بندی سنی و محتوایی است. سپس با وقوف به این ضرورت به سراغ رده بندی های علمی رفته‌ایم. چنانچه انیمیش های خارجی با رده بندی های سنی متنوع  خوراک مناسب هر رده را در اختیارش می گذارد ما نیز باید از زمان پیش تولید رده سنی مخاطب مان را مشخص کنیم. او با اشاره به مشخص شدن سه رده سنی خردسال (0 تا 7 ساله ها)، (7 تا12 ساله ها) و 12 سال به بالا بر اهمیت تولید محتوا برای این سه رده سنی در تلویزیون تاکید کرد. وی وجود این رده بندی را زمینه خلق مفاهیم تربیتی و مورد نیاز هر سن دانست و گفت: ما از نظر رده بندی سنی دچار اعوجاج هستیم و تغییر این روند با وجود شبکه های پویا، نهال و امید الهام بخش برنامه سازان است. در بخش دیگری از این کمیسیون محمد سرشار مدیر شبکه کودک از تجربیاتش در شکل گیری شبکه پویا و نهال و تغییر ذائقه مخاطب گفت.  وی تاکید کرد: باید در عرصه پویانمایی دارد مباحث بازاریابی شویم و از رقابت در بازار محتوا برای مخاطب خردسال و کودک نهراسیم. اولین گام در این مسیر شناخت نیازهای مخاطب امروز با توجه به موجودی های اطرافش از قبیل فضای مجازی و بازی های رایانه ای و... است. من نیز بر وجود شناسه‌های مشخص مانند سن، جنسیت، زبان، مذهب و نژاد تاکید کرده بستر تولید پویانمایی را در این سفره ها پهن می کنم و برای مخاطبان کودک از این سفره محتوا می چینم. نکته دوم بحث تربیت در محتواهای ارائه شده است که یک پله بالاتر از نیازهای معمول کودک که مهمترین اش سرگرمی و شادی است قرار می گیرد. بیان این موضوع ظرافت هایی را می طلبد که اگر رعایت شود هم مخاطب و هم والدین راضی خواهند بود. در بحث دیگر باید به فضای راهبردهای تجاری پویانمایی توجه کرد. ایجاد موازنه میان درآمد و هزینه ها امر کلیدی است و محک زدن مسیرهای کسب درآمد هم می تواند به تهیه کننده کمک زیادی بکند. نکته نهایی در این کمیسیون تاکید مدیر شبکه کودک در شناخت تهیه کننده ها از بازاریابی و توجه به منبع مالی اثر است که باید از مرحله پیش تولید شکل بگیرد و این اتفاق تضمینی برای حل مسئله بودجه و اطمینان بخشی به عوامل تولید است.

 ماندگار بسازید

کمیسیون روند تولید پویانمایی

مدرسان: بابک نکویی و بهنود نکویی

در ساعات پایانی دومین شب جشنواره بابک و بهنود نکویی از روند تولید پویانمایی شان به نام روبی و جوجه ها سخن گفتند. آنچه اثر این دو برادر را در تولید پویانمایی و حضور در جشنواره های بین المللی منحصر به فرد کرده، طراحی شخصیت ها و کیفیت تولید این پویانمایی است. بابک و بهنود نکویی راز و رمز روش هایی که برای درخشیدن این اثر را به کار برده بودند را برای علاقه مندان تولید شرح دادند. به گفته آنها کمبود نیروی متخصص در تولید پویانمایی یکی از مشکلات جدی این حرفه است. اهمیت داستان پردازی که برادران نکویی بر آن تاکید کردند از جنس همان موضوعی بود که در کارگاه فیلمنامه نویسی توسط گذرآبادی مطرح شده بود که البته از نظر آنها ماندگاری اثر نیز از نظر اهمیت، چیزی از داستان پردازی کم نداشت.

 قدردانی از پیشکسوت پویانمایی  استان همدان

پویانمایی ایران، افق‌های نو

مدرس: مهدی خرمیان

مهدی خرمیان، یکی از اعضای ارائه‌دهنده کارگاه آموزشی «پویانمایی ایران، افق‌های نو» نیز با بیان اینکه در این کارگاه، بیشترین مباحث روی جایگاه پویانمایی استان همدان متمرکز شده بود گفت: همچنین در جریان این کارگاه یک ساعت و نیمه، انجمن فیلمسازان پویانمایی ایران(آسیفا) در همدان تشکیل و آغاز بکار کرد. او افزود: در این کارگاه، از محمدمهدی خداکرمی، پیشکسوت پویانمایی استان همدان، قدردانی شد.

 

اهمیت شناخت عناصر ساختاری برای یک اثر موفق

تحلیل فرم ومحتوا در پویا نمایی

مدرس: محمدعلی صفورا

تحلیل فرم ومحتوا در پویا نمایی عنوان کمیسیونی بود که محمدعلی صفورا برای دانشجویان انیمیشن و علاقه مندان پویانمایی ارائه داد. تمرکز این کمیسیون بر عناصر ساختاری پویانمایی بود. با تعریفی که از انواع سه گانه پویانمایی یعنی انیمیشن تلویزیونی، کوتاه و تجربی و سینمایی می توان ارائه داد به قالب و فرم مشخصی می رسیم که همگی در گرو عناصر ساختاری هستند. این استاد دانشگاه با اشاره به این عناصر تاکید کرد: هر چه در فرم یک پویانمایی از قبیل زبان، ساختار، رنگ، فرم موسیقی، تدوین وجود دارد تعریف پویانمایی را می‌سازد و آن را از اثر دیگر متمایز می کند. این سه گانه پویانمایی بنا‌به تفاوت مخاطب فرم های متفاوتی خواهد داشت اما مشکل از جایی شروع می شود که یک پویانمایی این عناصر را نتواند از هم تفکیک کند و حتی این سه گانه‌ها را نیز در هم بیامیزد که نتیجه ای جز التقاط هنری  نخواهد داشت. به گفته صفورا یکی از مشکلات آثاری که امروزه تولید می شود نبود مرز میان این سه ساختار پویانمایی است به طوری که گاهی می بینیم کار تلویزیونی شبیه یک اثر تجربی شده و اثر تجربی هم می خواهد به عنوان یک اثر سینمایی خودش را معرفی کند و یا اثر سینمایی شبیه اثر تلویزیونی شده است. تا زمانی که این تفکیک در ذهن پدید آورنده اثر رخ نداده و او درکی از تفاوت این ساختارها در ذهنش نپرورانده ما با مشکلات ساختاری و بصری در پویانمایی روبرو خواهیم شد. به گفته این پژوهشگر مهمترین چالش پیش رو عدم مطالعه در میان پدیدآورندگان است. شناخت الگوهای ذهنی و عناصری که به قوت آثار کمک می کند می تواند مسیر پویانمایی را در تلویزیون به سمتی هدایت کند که نسل‌های بعدی نیز آن را ادامه دهند.

 زبان تصویر در تلویزیون باید عام و همه فهم باشد

کمیسیون آسیب شناسی و نقد آثار نمایشی پویانمایی کوتاه، نیمه بلند و بلند

مدرسان: حسین ساری، علیرضا گلپایگانی و مریم کشکولی نیا

کمیسیون آسیب شناسی و نقد آثار نمایشی، پویانمایی کوتاه، نیمه بلند و بلند با حضور دکتر حسین ساری، علیرضا گلپایگانی و مریم کشکولی نیا با تحلیل های محتوایی درباره آثار بررسی شده شکل گرفت. در این کمیسیون ابتدا مروری بر سی‌ونه  اثر ارسالی در پویانمایی کوتاه، نیمه بلند و بلند ارائه شد و برخی آثار از نظر تکنیکی مورد تحلیل قرار گرفت. تاثیر حضور آثار کوتاه، نیمه بلند و بلند در تلویزیون و جایگاهی که این آثار می تواند برای یک شبکه تلویزیونی ایجاد کند از دیگر بخش‌های این کمیسیون بود. گلپایگانی در بخشی از این نشست تاکید کرد که نباید قالب های پویانمایی را به هم مرتبط بدانیم. این طور نیست که فیلم کوتاه مقدمه فیلم بلند، فیلم بلند مقدمه سریال و سریال مقدمه تولید یک اثر سینمایی باشد و انتظار داشته باشیم کارگردانی پس از چند سال کار کوتاه وارد حوزه پویانمایی بلند شود. بلکه هر کدام از این ابعاد زبان ویژه خود را دارد. بدیهی است که کارگردان فیلم کوتاه همیشه می تواند در این حوزه بماند و آثار قابل توجهی را تولید کند. نگاه ما در داوری ها بر همین اساس بود که هر اثر را در جایگاه خودش بررسی کنیم. نکته قابل توجه در تولید این آثار که گاهی می‌تواند چالش برانگیز هم باشد شناخت حوزه ای که قرار است اثر در آن عرضه شود است. کاری که لزوما برای یک جشنواره خارجی ساخته شده نمی تواند در قالب تلویزیونی گنجانده شود و مسلما آثاری که المان های مورد توجه جشنواره ها را با خود داشته باشد برای مخاطب عام کاربردی ندارد و تلویزیون نیز زمانی برای دیده شدن به آن اختصاص نخواهد داد.

 تشکیل دبیرخانه دائمی پویانمایی ملی ایران

کارگاه پویانمایی، فرهنگ و گفتمان انقلاب اسلامی

مدرس: علی بخشی‌زاده

علی بخشی‌زاده، از اعضای هیئت‌داوران و یکی از ارائه‌دهندگان کارگاه «پویانمایی، فرهنگ و گفتمان انقلاب اسلامی» با بیان اینکه رشد هنر- صنعت پویانمایی، شرایط حضور مستمر در جشنواره استان‌ها را فراهم کرده است گفت: شاهد پویایی ویژه در حوزه پویانمایی هستیم و برگزاری سالیانه این جشنواره می‌تواند شرایط حضور این هنر- صنعت را در حوزه فرهنگ، بیش از گذشته فراهم کند.

بخشی‌زاده با تأکید بر اینکه حتماً باید دبیرخانه دائمی پویانمایی ملی تشکیل شود تصریح کرد: رشد تولیدات بومی پویانمایی، در قالب جشنواره و دیده شدن آن‌ها و همچنین بهره‌گیری از پشتوانه‌های پژوهشی و تحقیقی، به غنای تولید پویانمایی باکیفیت و برخوردار از متن و جذاب را فراهم می‌کند.

این داور نخستین جشنواره پویانمایی تلویزیونی ایران با بیان اینکه در فضای طبیعی رقابتی، نیروهای قوی و باانگیزه شناسایی می‌شوند خاطرنشان کرد: مدیران کل و معاونین سیمای مراکز بلافاصله باید از این آثار حمایت کنند تا شاهد آغاز جریان سازی ویژه در کشور باشیم و از سوی دیگر، این امر در نظام ارزشیابی مدیران کل استان‌ها مدنظرقرار گیرد.

بخشی‌زاده با اشاره به اینکه اگر سیاست‌گذاری‌های دقیق در حوزه پویانمایی ملی صورت گیرد، ضریب نفوذ آن در بین مخاطبان افزایش پیدا می‌کند گفت: پویانمایی بستری را فراهم می‌کند بتوانیم فرهنگ اسلامی- ایرانی را به‌راحتی به مخاطبان کودک و نوجوان و پس از آن‌ها به بزرگسالان برسانیم و از سوی دیگر، زمینه تبلیغ فرهنگ اسلامی- ایرانی را برای جهانیان فراهم کنیم. این داور نخستین جشنواره پویانمایی تلویزیونی ایران با بیان اینکه در این جشنواره، تجربیات، تبادل‌نظر، هم‌افزایی و ورود افراد توانمند، دامنه تولیدات را گسترش خواهد داد تصریح کرد: این همایش‌ها، اهدافی را ترسیم کرد و اگر دبیرخانه دائمی، استمرار داشته باشد، رشد استعدادهای گمنام کشور، کیفیت کاری هنرمندان، رقابت سازنده و تولید آثار قابل‌قبول و استاندارد و همچنین افزایش خلاقیت را افزایش می‌دهد و در مرحله بعد، شاهد ایجاد شرایط صادرات در حوزه پویانمایی ملی خواهیم بود.

به گفته بخشی‌زاده، برای تولید یک پویانمایی، صدها نفر اشتغال ایجاد می‌شود و استمرار جشنواره، علاوه بر سازنده بودن، دائماً وظیفه رسانه‌ها را گوشزد می‌کند. او افزود: با توجه به اینکه دشمنان سبک زندگی ما را هدف گرفته‌اند، می‌توانیم با استفاده از پویانمایی ملی و بومی، سبک زندگی اسلامی- ایرانی را ترویج کنیم. بخشی‌زاده با تأکید بر اینکه در حوزه محتوا بر پنج مقوله شعار سال، آسیب‌های اجتماعی، انقلاب و دفاع مقدس، دین و مسائل دینی و فرهنگ کسب‌وکار فعالیت کردیم تأکید کرد: در هیئت‌داوران، تمامی آثار دریافتی، با دقت بررسی شد و بسیار امیدوار کننده بود و بارقه‌های امید در آثار نخستین جشنواره پویانمایی تلویزیونی ایران، دیده می‌شد.

 ضرورت اقتباس و تعریف استفاده از آن در ادبیات و سینما

اقتباس از منابع ادبی معاصر و کهن

برای پویانمایی

مدرس: محمد میرکیانی

محمد میرکیانی، از اعضای ارائه‌دهنده کارگاه «اقتباس از منابع ادبی معاصر و کهن برای پویانمایی» درباره اهداف برگزاری این کارگاه گفت: در این کارگاه، تاریخچه اقتباس از منابع ادبی معاصر و کهن و زمینه آن در دوران‌های مختلف و استفاده اندیشمندان و ادیبانی مانند مولوی و شیخ بهایی و غیره و اقتباس آن‌ها از منابع ادبی برای بیان مفاهیم، نمونه‌ها و مصداق‌ها در ادبیات کهن، نقد و بررسی شد.

او افزود: همچنین در این کارگاه، مورد ضرورت اقتباس و تعریف استفاده از آن در ادبیات و سینما، به بوته نقد کشیده شد.

میرکیانی با بیان اینکه در کارگاه اقتباس از منابع ادبی معاصر و کهن برای پویانمایی درباره چگونگی بهره‌گیری از اقتباس ادبی برای تولید آثار پویانمایی و همچنین شیوه‌های اقتباس برای تولید فیلمنامه بهره‌گیری خواهد شد خاطرنشان کرد: همچنین ارزش‌های پیدا و پنهان اقتباس ادبی و پرداختن به این موضوع که آیا اقتباس ادبی خلاقانه است و مرزبندی‌های آن کجاست و همچنین وفادار بودن به آن، بررسی شد.